Dünyanın ilk dijital para birimi Bitcoin‘in (BTC) arkasındaki teknoloji olan Blockchain ile ilgili en akıllıca şey, aracıyı her türlü işlemden uzaklaştırabilmesidir.
Örneğin artık para taşımak, hatta borç para almak için bir banka veya finans kurumu kullanmanıza gerek yok. Bunu sağlayan ise merkezi olmayan finans (DeFi) adı verilen kuruluşlar. DeFi, kullandığımız para biriminin yanı sıra borç verme ve tasarruf etme şeklimiz gibi geleneksel finansal hizmetleri yeniden şekillendirebilecek bir dizi uygulamayı kapsar.
Mevcut birikimlerinizi kişisel banka hesabınızdan bir kripto hesabına taşımayı düşünüyorsanız, aradaki farkı anlamak önemlidir. Kripto hesaplar genellikle daha az tüketici korumasına sahiptir ve omuzlarınıza daha fazla sorumluluk yükler.
İşte dikkat etmeniz gereken 5 şey;
1- Faiz Oranları
Faiz oranları, DeFi uygulamalarının gerçekten öne çıktığı yerdir. En iyi tasarruf hesapları yaklaşık %0,5’lik APY ödeyebilir ancak bir DeFi hesabıyla %8’den fazla kazanabilirsiniz.
Kazancınız aşağıdaki faktörlere bağlıdır:
1-Hangi para birimini kullanıyorsunuz?
2-Paranızı ne kadar süreyle bağlamaya hazırsınız?
3-Hangi DeFi uygulamasını seçiyorsunuz?
Borçlu olarak, normal bireysel kredilerde bulacağınızdan daha düşük faiz oranları alabilirsiniz. Bunun için kredinizi teminat olarak kripto para ile koruma altına alabilirsiniz.
2- Sigorta
Çoğu banka sigortalıdır. Bu, bankanızın yaşayacağı olumsuz bir duruma karşılık birikimlerinizin belli bir miktarının koruma altında olması anlamına gelir. Buna karşılık, kripto borsanız veya sıcak cüzdan sağlayıcınız başarısız olursa, elinizde hiçbir şey kalmayabilir.
Birçok kripto para birimi meraklısının soğuk cüzdan veya donanım cüzdanı kullanmasının nedenlerinden biri budur. Bunlar, dijital varlıklarınız üzerinde tam kontrol sağlayan, çevrimdışı olarak saklayabileceğiniz küçük cihazlardır. Ancak soğuk cüzdanda tuttuğunuz paradan faiz kazanamazsınız. Bu nedenle hangi korumaların mevcut olduğunu bulmak önemlidir. Kripto varlıklarını güvende tutmak için bazı platformlar özel güvenlik tedbirleri alabilir.
3- Hırsızlık, Bilgisayar Korsanlığı ve Dolandırıcılığa Karşı Koruma
Bankaların sağladığı sigorta, hırsızlığı ve dolandırıcılığı kapsamaz fakat bankalar müşterilerini dolandırıcılığa karşı korumak için bir kaç seçenek sunar. İlk olarak, hesabınızı şüpheli etkinlik açısından izlerler. Şüpheli bir işlem durumunda bankanız onay için sizi arayabilir veya hesabınızı geçici olarak dondurabilir.
İkincisi, eğer para kaybederseniz özellikle kredi kartınızda hırsızlığı hızlı bir şekilde bildirdiğiniz sürece, parayı geri alma şansınız yüksektir.
Peki ya kripto hesabınız saldırıya uğrar veya dolandırıcılığa maruz kalırsanız, bu farklı bir konudur. Diyelim ki bilgisayarınızda kötü amaçlı yazılım var ve cüzdanınızdan 500$ değerinde Bitcoin çalındı. Biri para taşındı, kurtarmak neredeyse imkansız olacak. Kripto hesapları bankalarda olduğu gibi özel güvenlik ağlarına sahip değildirler.
En büyüğü 2014 yılında MtGox Coin’de yaşandı. Yaklaşık 850.000 Bitcoin çalındı ve sadece 200.000 kadarı geri alındı. Birçok müşteri parasını kaybetti.
4- Müşteri Hizmetleri
Aldığınız müşteri hizmeti düzeyi, büyük ölçüde kullandığınız şirkete, banka veya kripto hesabı olmasına bağlıdır. Ancak yerel şubenize gitmeyi ve biriyle yüz yüze konuşmayı seven biri iseniz, geleneksel bir bankaya bağlı kalmanız gerekebilir.
Diğer uçta dijital varlıklarınızı yukarıda tartışıldığı gibi çevrimdışı bir donanım cüzdanına taşımayı tercih ettiğinizi varsayalım. O cüzdanın güvenliğinden %100 sorumlu olacaksınız. Hesabı kurtarmak için kullanılan bir parola ve tohum sözcükleri adı verilen bir şey ayarlamanız gerekir.
Bunları kaybederseniz, cüzdanınıza erişimi tamamen kaybedebilirsiniz. Kullanım sağlayabileceğiniz bir “şifrenizi unuttum” düğmesi yoktur.
5- Mevcut Para Birimleri
Büyük ihtimal ile sadece Amerikan Doları depolayan banka hesabınızın aksine, kripto hesabınız bir dizi dijital ve geleneksel para birimi tutmanıza izin verir. Bitcoin ve Ethereum gibi birçok kripto para biriminin yanı sıra dolar, pound ve avro olarak tutabilir ve potansiyel olarak faiz geliri elde edebilirsiniz.
