NFT ve Yasal Süreç, Düzenleme Yolda mı?
Blockchain teknolojisiyle iyice ön planda olan NFT, hızlı bir benimseme yaşadığı sırada hukuksal süreçlerin de işleyişini tetikledi.
Teknoloji gelişmeye devam ettiği sürece yeni gelişmeler ve yeni girişimler ortaya çıkmakta. Bitcoin önderliğinde başlayan kripto para akımları ve blockchain teknolojileri yıllar geçtikçe farklı sektörlerden farklı işlere de kapı araladı ve öncülük etti. Metaverse ve NFT ise bu sektörlerin en dikkat çekenleri ve popülerleri oldu. NFT, geleneksel alıştığımız sanatı dijital ortamlarla buluşturduğu için yoğun ilgi gördü. Hızlı bir şekilde benimsenen NFT’ler, hukuksal boyutları ve düzenleme meraklarını da beraberinde getirdi.
NFT ve Hukuki Boyutu
Sizler için hızla gelişen ve kullanımı yüksek hızda artan NFT’lerin hukuksal süreçlerini ele aldık.
NFT’ler özelinde halihazırda ayrı bir düzenleme henüz hazırlanmadığı için, telif hakları ve kişisel haklar gibi konular 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında incelenip değerlendiriliyor.
FSEK kapsamında, eser sahiplerinin telif haklarını korumak ya da elde etmek amacıyla başvurabileceği kanuni haklar ise üçe ayrılıyor. Bunlar; manevi haklar, mali haklar ve yargılamaya ilişkin haklar olarak değerlendiriliyor.
NFT Gelişiminin Arka Yüzü: Hukuk Süreçleri
NFT için popülerlik ve benimseme yüzdesi günden güne hızlı bir biçimde artıyor. İnsanlar, birbirinden farklı ve ilgi çekici kendilerine güzel gelen koleksiyonları kendilerine ait blockchain imzasıyla almaya başladılar.
NFT’lerin mülkiyet hakkı ve telif gibi konular hakkında açıklama yapan Avukat Havva Yıldız, şunları söyledi;
“Halihazırda dünya genelinde ve ülkemizde doğan uyuşmazlıklar incelendiğinde NFT’lerin eşya hukuku, sermaye piyasası hukuku, fikri mülkiyet hukuku gibi farklı alanlar bakımından değerlendirildiğini görmekteyiz. Bu kapsamda İngiliz, Çin ve Singapur Mahkemeleri tarafından verilen, NFT’lerin “mülkiyet hakkı kapsamına dahil varlıklar” sayılabileceği sonucunu doğuran kararlar mahkemelerin temel hukuk kuralları çerçevesinde ilerleyerek NFT’lere ilişkin durumlara yorumlar getirdiğini bizlere göstermiştir”
Ayrıca mahkemeler de şunu özellikle belirtti, NFT’ler halihazırda düzenlemeler ve yasalar kapsamında açıkça korunacak. Bu durum ise NFT hak sahiplerine güven verirken piyasanın güven puanının artmasına da sebebiyet veriyor.
NFT’lerin hak ihlalleri de hukuksal süreçlerin odak noktasında yer aldı. Avukat Mutlu Yıldırım Köse, gelişen NFT piyasasında ürünlerin çok fazla hak ihlaline maruz kaldığını belirtti. Köse, NFT oluşturma ve düzenleme haklarının dijital eserin yaratıcısına ait olması gerektiğini savundu.
NFT Düzenlemeleri ve Dava Boyutları
Genel olarak dijital para ve varlıkların bir düzenleme ve denetim ihtiyacı olduğu sık sık konuşulan bir konuydu. Özellikle son zamanlarda yaşanan kripto para piyasasında yaşanan talihsiz olaylar da bu düzenleme tartışmalarını körüklemiş oldu.
NFT’lerin yasal olarak değerlendirilmesi ver düzenlenmesi en çok merak edilen konular arasında. Bu kapsamda Avukat Tuğsan Yılmaz, NFT’lerin teklik ve özgünlük özelliklerini barındırması sebebiyle diğer dijital varlık ürünlerinden farklı kategoride incelenmesi gerektiğini dile getirdi.
Ayrıca Yılmaz, Türkiye’nin hukuk sisteminde bulunan Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve mevzuat uyarınca sorunların çözümü için yasal süreçlerin de yakından takip edilmesi gerektiğini aktardı.
Konuyla ilgili görüşlerini paylaşan Yılmaz, şunları ekledi;
“NFT’lerin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu(FSEK) 1/B. maddenin eser tanımını karşılaması durumunda hukuken koruma altında olduğunu kabul etmek mümkündür. Bu maddede eser kavramı “sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlanmıştır”
Av. Havva Yıldız da bu konuda düzenlemelere olan ihtiyacın masada yer aldığını dile getirdi. Yıldız, NFT ürünlerinin hukuki durumuna ilişkin belirgin bir yaklaşım olmadığını aktardı.
Türkiye’de henüz NFT’ler ile ilgili uyuşmazlıklar mahkeme boyutuna gelmedi. Ancak Cem Karaca’nın portresinin murislerinden izin alınmadan NFT’ye çevrilmesi dava sürecine dönüştü.
Cem Karaca’ya ait portrenin NFT’ye dönüştürülmesi ve OpenSea aracılığıyla satışa sunulması, sanatçının murisleri tarafından dava edildi. Mahkeme, platformdaki NFT’lerin satışının engellenmesine karar verdi.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Av. Mutlu Yıldırım Köse, şunları söyledi;
“Devam etmekte olan bu uyuşmazlığın, NFT’lerle ilgili Türkiye’de verilmiş ilk mahkeme kararı olmasının yanı sıra NFT’lerin ihtiyati tedbir kararlarına konu olabildiği hususunu da açıkça gösterdi”
